Perneizm

Młody poeta zaciska dłonie na oparciu fotela, uśmiecha się
i nieruchomieje. Prowadzący mówi o jego rozliczeniach,
homoerotykach. Wiersz o żołądku, przełykaniu, przełyku.
Młody poeta jest dojrzały – odciął młodość debiutancką książką.

Stary poeta kokietuje uśmiechem, zaznacza, że wiersze
nie są autobiograficzną notą. Jego peel jest chłopcem,
pływa nago w basenie, ociera się o innego nagiego chłopca.
Stary poeta jest nagim chłopcem – odciął się od starości książką.

Młody poeta przeżył wystarczająco dużo, żeby nie pamiętać
– nie pamięta pierwszego obrazu, który zapamiętał jako dziecko.
Stary poeta przeżył wystarczająco dużo, żeby pamiętać wiele
– basen w Cygańskim Lesie, piękne nagie ciało kolegi z dzieciństwa.

Serbskie dziewczyny – taka wiadomość – chcą,
żebyś je brał. Poproszę o detale, pamiętam,
że nie były śmiałe. Trzymały dystans, mówiły mało
i tylko po serbsku. Wiadomość brzmi:
serbskie dziewczyny chcą, żebyś je rżnął,

Czuję dreszcze. Przypomina się bośniacka wieś,
w której zniszczono każdy dom. Tabliczki
z piszczelami i czaszką przy poboczach,
gdzie chciałbyś rozprostować kości,
drzewa wyrastające z ruin na peryferiach.

Wiosenny zew, czekamy na słońce w Sarajewie
i Nowym Sadzie. Gdzie jesteście, dziewczyny,
odsłońcie wdzięki! – nawołuje natura.
Domaga się równowagi, rozsyła wiadomość:
za zarżniętego Bośniaka zerżnięta Serbka.

Przez tę bramę nie mogła przechodzić służba. Przechodzę
i dosiada mnie pogarda. Wbija pięty między żebra
– nie pozwala zgadnąć kto kim gardził, kto kim gardzi.

Słyszałeś jak skrzypiały schody? Zadzwoniłem, ktoś otworzy,
spojrzy na mnie i zapyta po co przyszedłem, a pogarda wierzga
jakbym to ja jej dosiadł. Kto kim gardził, kto kim gardzi?

Słyszę kroki za drzwiami, ale nikt nie otwiera. – Słyszę cię
– myślę. – Widzę cię – myśli ktoś za szkiełkiem judasza.
Pięta przeskakuje między żebrami. Kto kim gardził, kto kim gardzi?

Schodzę po skrzypiących stopniach, zbliżam się do bramy.
Pogarda zostaje za dębową framugą. Odchodzę i gardzę nią,
bo nie zdołała mnie ponieść. Gardzę sobą, że mnie dosiadła.

Idziemy nad Zaporę. Mówię do Wiktora,
że mijani ludzie lampią się na moją nogę.
– Zwróć uwagę na tę parę, spojrzą oboje.
Wiktor przygląda się, mijamy ich.

– Nie patrzyli, coś sobie ubzdurałeś,
masz hopla z tą nogą! – Wiktor zagląda
mi w oczy, a ja odpowiadam, że ludzie
lampią się na moją nogę. – A tych dwoje

spłoszyłeś, bo gapiłeś się zbyt intensywnie.
Spróbuj dyskretnie, załóż okulary i zerknij,
gdy będziemy mijać tę dziewczynę z pieskiem,
zobaczysz, będzie lampić się na moją nogę!

Wiktor patrzy przed siebie, zasłonił oczy
okularami i gdy ją mijamy, zerka. Ja też
zerkam. – Nie spojrzała, widzisz? – mówi,
więc odpowiadam mu, że ta dziewczyna,

tak jak wszyscy, lampiła się na moją nogę.
– Nie widzisz tego, bo ta noga jest moja,
dostrzegłbyś każde spojrzenie, każdy ruch oka
wykonany, żeby lampić się na twoją nogę.

Analiza autorstwa Alx’a z PoeWiki

Kasia otwiera okno i powtarza,
żebyśmy jechali ostrożnie. Kiwamy
głowami – tak jak odpowiada się „cześć”.

Pierwsze krople deszczu nie określają się
– nie są dobre, ani złe, nie chcą przeszkadzać,
ani pomagać – mówią „hej”.

Ziemia pozdrowiła mnie uściskiem
– gwałtownie, nie pytając o zgodę.
Takie czułości z podłożem to przesada.

Kasia mówi „a nie mówiłam” i milknie.
Dopiero gdy potwierdzam, że pamiętam,
uśmiecha się i wita pocałunkiem w policzek.

Pomarszczony mężczyzna, którego bladą głowę
pokrywają strzępki białych włosów, rozmawia
z nieco młodszą kobietą, ja rozmawiam ze sobą.

Czterdziestoletnia na oko kobieta, nieco zbyt obfita
w udach, biodrach i ramionach, rozmawia z mężem,
który mieści się w wąskich jeansach; rozmawiam ze sobą.

Zmęczony, młody lekarz zerka na świeżą bliznę na dłoni
dziewczyny w czarnych getrach i nie przerywa rozmowy
– pacjentka czeka na ból, czekam co powiem.

Ból nie nadchodzi, przysłał lęk – rozmawia z dziewczyną,
obfitą panią, znosi ignorancję jej męża, rutynę lekarza,
nieuwagę starszej pary i ociera się o blizny na mojej kostce.

Zawahaliśmy się, niezdarni w naszych najlepszych garniturach,
Po czym ruszyliśmy na pomoc i uwolniliśmy ją.
„Odwiedzając umarłych” Ciaran Carson (tłum. Piotr Sommer)

Garniturom lepiej jest w szafie.
Uniesione ramiona naciągają szwy
– trumna uwięzła na schodach.

Profesjonalne żelazko potrzebuje pary
pompowanej z generatora wprost w stopę
– ciężką jak tych, które zawierały duszę.

Wytwornica nie zechce pracować
dla jednej marynarki – nie opieraj się,
wyciągnij ramiona, trumna uwięzła!

Otwórzmy wieko, niech len będzie
jak wygładzone zmarszczki zmarłej.

Rychu ocenia, że ludzi jest o jedną trzecią za dużo.
Kupują i żrą. Przystają tylko w kolejkach do kas
– jeszcze raz biorą do rąk wszystko, co nabyli
i co niedługo zeżrą.

Edyta nie czuje porannej bryzy,
nie znajduje ciszy: pies skamle,
kot patrzy z wyrzutem przez szybę.

Rychu chciałby nacisnąć guzik.
– Pstryk i paruje co trzeci człowiek.
– Rychu, a jeśli zniknąłbyś i ty?

Sąsiad się odezwał – pisze Edyta
– życzył miłego dnia,
skojarzyło się z miłym dnem.

Rychu chwilę milczy, jakby coś liczył,
spogląda na mnie strapiony,
chyba zaryzykuje.

1.
Domowa uroczystość, rocznica narodzin
któregoś z nas – nieważne którego
– przegryzamy słodkie ciasta
i gorycz.

Między nami unosi się wstyd
– jakby bycie rodziną polegało na
wspólnej tajemnicy, której nie potrafię
sobie przypomnieć.

2.
Wiktor nauczył się kłamać.
Patrzy w oczy i zapewnia tak gorliwie
– próbuje zmienić istotę spraw, nie wie,
jak bardzo są nieistotne względem kłamstwa.

3.
Ojciec zmienia koncepcję pochówku
(czekoladowa babka wyszła świetna!),
chce, żeby jego prochy rozsypać,

wie, że nie jest to zgodne z prawem,
ale przecież możemy oddać urzędnikom
pustą urnę – żyje pod prąd, marzy,
żeby raz mu się oddać?

4.
Narośl na kolanie zniknie, gdy przestaniesz rosnąć
– lekarz, który diagnozował, wyszedł z założenia,
że wciąż coś w nas narasta, żeby zniknąć.

Brak poprawności okupuję od lat – piętnowaniem,
jego cieniem czy choćby perspektywą. Dziś w nocy,
na przykład, obudził mnie strzał i bałem się
aż do ponownego zaśnięcia. Długo myślałem czy padł

we śnie, czy realnie. Do tego ogarnęła mnie rozterka
czy to jakaś różnica, skoro spod skrzypiącego dachu
na rozbujaną łajbę prowadził mniej niż jeden krok
– rozbujana łajba pełna była niepoprawności.

Unosi się wśród wzburzenia, wokół toną poprawni
– zaskoczeni, a przecież na pewno ktoś ich uprzedzał!
Boję się poprawności, przepraszam, nie zwracaj mi uwagi,
umówmy się na słowiańską intuicję – komunikacyjny taniec.

Już dobrze, czujesz? Niepoprawny instynkt sprawia,
że widzę w tobie drobną zwierzynę. Jesteś królikiem,
wiejskim drobiem – zdrową kurą przerzucającą ciężar
kruchej piersi z soczystego udka na soczyste udko.